امروزه بسیاری از پدران به بهانه های مختلف، تحصیل و تربیت فرزندان خود را دنبال نمی کنند؟.
برخی از آنها حتی نمی دانند که فرزندان آنها در کدام مدرسه درس می خواند. زمانی که مدارس برای اولیاء کلاس های توجیهی یا آموزش خانواده دایر می کند بیش از 80 درصد حاضرین مادران هستند. تضعیف نقش پدران در تعلیم و تربیت فرزندان انسان را متحیر می کند البته این هم عوامل مربوط به خود دارد که در جای خود قابل بررسی است. اما سپردن همه مسئوایت در خانواده به مادر اشتباه بزرگی است مادر بدون پدر چگونه می تواند این همه مسئولیت های گسترده را در خانواده بدوش بگیرد؟ و چگونه مادرها بدون کمک پدرها می توانند فرزندان خود را به خوبی تربیت کنند؟
متاسفانه بیشتر مادران جامعه ی ما سعی می کنندکه نقاط ضعف فرزندان خود را ازپدران مخفی نگه دارند.
برخی از پدران هم از این مسئله راضی به نظر می رسندچون فکر می کنند که این مسئله می تواند حربه ای باشد که مادران از آن برای رسوایی و تهدید فرزندان خود استفاده نمایند. حربه ای که به خیال آنها می تواند در تربیت و پیشرفت تحصیلی فرزندان کار ساز باشد.اما نمیدانند که همین امر موجب دور شدن هر چه بیشتر فرزند از پدر می شود. این بازی مادر و فرزند در نهایت فرزندان را قربانی خواهد کرد.
حقیقت این است که نقش پدران و مادران در تربیت فرزندان مکمل یکدیگرند. عشق و احساسات مادرانه و تعقل پدرانه است که می تواند فرزندان را سعادتمند گرداند.این مهم هم میسر نخواهد شد مگر اینکه پدر و مادر باهم هماهنگ باشند.
نوجوانی از دوره های بسیار مهم زندگی است در این دوره تغییرات جسمی و عاطفی بسیاری در نوجوان روی می دهد. نوجوان دیگر نه کودک است و نه بزرگ و همین حاللت بینابینی خود او را هم دچار نگرانی و پریشانی می سازد. به همین دلیل نوجوانی را دوران بحران – برزخ و دوره انتقالی هم می می گویند. (انتقال از کودکی به بزرگسالی) روان شناسان دوره نوجوانی را دوره آشوب و استرس توصیف می کنند و تعارضات و استرسهای آن را به دگرگونی جنسی نسبت می دهند.
در این دوره مشکلات زیادی برای نوجوانان پیش می آید که اگر به آنها به موقع توجه نکنیم ناراحتی و دردسرهای بسیاری هم برای آنان و هم برای دیگران بوجود خواهد آمد. برای پیشگیری از مشکلات و خلافکاریهای نوجوانان بهتر است ضمن شناخت علت آنها، به توصیه های زیر توجه کنیم:
1- برای اوقات بیکاری فرزندان خود برنامه ریزی کنیم. بیکاری از مهمترین علت های خلافکاری نوجوانان است. نوجوان سرشار از نیرو و توان است و به حرکت و فعالیت نیاز دارد و نمی تواند بیکار بماند. به همین سبب در فصل تابستان که مدارس تعطیل می شود مشکلات بچه ها بیشتر می گردد. ما باید نه فقط برای اوقات بیکاری،بلکه برای همه زندگی فرزند خود برنامه ریزی کنیم. این برنامه باید طوری باشد که آنها فرصت درس خواندن،بازی کردن و استراحت کافی داشته باشند.
2- خصوصیتهای دوران نوجوانی را بشناسیم. برای اینکه بتوانیم به فرزند خود در گذار از دوران دشوار نوجوانی کمک کنیم، باید خود ما از این دوره شناخت کافی داشته باشیم. اگر ما به تغییرات جسمی و عاطفی، نیازها و چگونگی رفتار نوجوان آگاه نباشیم چطور می توانیم برخورد خوبی با او داشته باشیم و به او در حل مشکلات کمک کنیم؟
3- به نوجوانان اطلاعات مناسب و کافی بدهیم. همانطور که خود ما باید با مشخصات دوران نوجوانی آشنا باشیم، نوجوان هم باید از تغییرات جسمی عاطفی و نیازهای خود اطلاعات کافی و به موقع داشته باشد. در غیر اینصورت یا دچار اضطراب و نگرانی می شود و با این اطلاعات را از کسانی که برای این کار مناسب نیستند به شکل نادرست و گمراه کننده به دست می آورد.
نوجوان به آزادی همراه با آگاهی نیاز دارد نه به محدودیت
4- دوستان نوجوان خود را بشناسیم. کودکان وقتی بزرگ می شوند و به مدرسه می روند به خصوص زمانی که به سن نوجوانی می رسند، بیشتر از دوستان خود تقلید می کنند. نوجوان بسیار آسیب پذیر است و اگر دوستان او رفتارهای خوبی نداشته باشند به راحتی می توانند او را به بدآموزی و خلافکاری بکشانند.
5- محیط خانواده را برای نوجوانان امن و راحت سازیم.
خانواده نقش مهمی در تربیت کودکان دارد و برای نوجوان تکیه گاهی است که می تواند به کمک آن مشکلات خود را حل کند. اختلافات پدر و مادر و برخوردهای نامناسب آنها با یکدیگر و با فرزندان، محیط خانه را ناآرام و ناسالم می سازد. نوجوانی که در چنین محیطی به سر می برد به ناچار تکیه گاه خود را در خارج از محیط خانواده جست و جو می کند و چون بسیار آسیب پذیر است ممکن است که با خطرها و انحرافات زیادی روبه رو شود.
6- با رفتار مناسب سلامت روانی نوجوان را تامین کنیم.
هیچ چیز به اندازه رفتار خوب والدین با نوجوان در رشد و سلامت روانی او موثر نیست. اگر ما به شخصیت نوجوان احترام بگذاریم. با او به خشونت رفتار نکنیم، با وی مهربان و صمیمی باشیم، به او اعتماد کنیم و بگذاریم به ما اعتماد داشته باشد می توانیم مطمئن باشیم که ریشه های انحراف و خلافکاری را در نوجوان خود از بین برده ایم.
7- بین آزادی نوجوان و مراقبت از او تعادل ایجاد کنیم.
نوجوان بزرگ شده است و به آزادی نیاز دارد. اما چون آسیب پذیر است و در بسیاری از موارد به جای عقل و منطق از احساسات خود پیروی می کند، به مراقبت مناسب هم احتیاج دارد، اگر بتوانیم در دادن آزادی به نوجوان و مراقبت از او زیاده روی نکنیم و اندازه نگه داریم و به هر دو نیاز او جواب مثبت داده ایم و از خطرهایی که آزادی زیاد و مراقبت شدید ایجاد می کنند، پیشگیری کرده ایم،با توجه به نکات بالا می توانیم به فرزندان خود در گذار از دوره سخت و دشوار نوجوانی یاری رسانیم و پایه ای محکم برای زندگی آینده آنان پی ریزی کنیم.
بخاطر داشته باشیم که زندگی سالم در گرو نوجوانی سالم است.